“Bir Halk Düşmanı”
İBB Şehir Tiyatroları’ndan Bir Ibsen Klasiği:
“Bir Halk Düşmanı”
“Bir Halk Düşmanı”
İstanbul Klasiklerle Buluşuyor başlığıyla duyurduğumuz 2022-2023 sezonu repertuvarının yeni
oyunu Bir Halk Düşmanı, bir bilim insanı ve aydının, yalnız kalmak pahasına gerçekleri
savunmak için verdiği mücadeleyi anlatıyor. Ibsen eleştirel gerçekçi bakış açısıyla sanayileşme
ve olumsuz etkilerine insan odaklı bir bakış getirirken, aydının sorumluluğunu tartışıyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Şehir Tiyatroları, Henrik Ibsen’in yazdığı, Dilek Başak
Carelius’un çevirdiği, Orhan Alkaya’nın yönettiği Bir Halk Düşmanı’nı seyirciyle buluşturuyor.
Oyun, 5 Nisan 2023 Çarşamba günü 20:30’da Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde
prömiyerini yapıyor.
Kentin yegâne gelir kaynağı olan kaplıcalarla ilgili araştırmasından şüphelerini haklı çıkartan
bir sonuç alan Dr. Stockman’ın mücadelesi, Ibsen’in güçlü kalemiyle, “halkın yararı” sayılan
şeyin, çıkar prizmasında şekil değiştirmesini anlatan bir “mesel”e dönüşüyor.
Bilim İnsanı’ndan “Halk Düşmanı”na dönüşmek…
Dr. Stockmann, yıllar sonra döndüğü şehre faydalı olmak için heyecan duyan bir bilim
insanıdır. Toplumu ilgilendiren farklı konularla araştırmalar yaparak, kamu yararına bunları
paylaşmayı bir görev bilmektedir. Bir gün, kaplıcaların çevresinde kurulan tesislerin, kaplıca
suyunu insan sağlığına zararlı hale getirdiğini gözlediğinde, bu bilgileri de rapora dönüştürür
ve paylaşmak ister. Ancak başlangıçta yerel gazete dâhil yakın çevresinde kendisine destek
sözü verenlerin, belediye başkanı ağabeyinin de çabasıyla aleyhine dönmesiyle, büyük bir
mücadeleye başlar. Bu mücadele, aynı zamanda bilim insanın bir halk düşmana nasıl
dönüştüğünün de ironik öyküsüdür.
Gerçek Bir Olay;
Dünyanın çevre kirliliği konusunda yazılmış ilk oyunu olarak anılan “Bir Halk Düşmanı” gerçek
bir olaydan esinlenmiştir. Şimdi Çekya sınırları içinde bulunan Teplice kentinde görev yapan
Dr. Eduard Meissner 1831 yılında bu kaplıca kentinde kolera hastalığına rast geldiğini belirtip
şehrin karantinaya alınmasını ister. Bu haber üzerine kaplıcaların zengin misafirleri kenti terk
ederler, ekonomik bir yıkıma uğrayan halkın öfkesi karşısında doktor ve ailesi kenti terk
etmek zorunda kalırlar.
Endüstri çağının eleştirisi
Norveçli oyun yazarı Henrik Ibsen, çağdaş tiyatronun kurucu ve öncü isimlerinden biridir. Ve
oyunlarını eleştirel gerçekçi bir bakış açısıyla yazmıştır. Gerek oynandığı dönemde ve daha
sonraları her zaman yazdığı oyunlar farklı kesimlerden tepki gören Ibsen, Bir Halk
Düşmanı’nda, endüstri çağının ve sonuçlarının eleştirisini bir kasaba ölçeğinde yapmıştır. Bir
Halk Düşmanı, Ibsen’in on dokuzuncu yüzyıl sonlarında, sanayileşmenin çevre ve insan sağlığı
üzerine olumsuz etkilerini merkeze alarak, bu gerçek karşısında “örgütlü kötülük” ve gerçeği
savunan ve giderek bir aydına dönüşen bireyin yalnızlığını anlatıyor.
Bir “Klasik” daha seyirciyle buluşuyor
İstanbul Klasiklerle Buluşuyor başlığıyla duyurduğumuz 2022-2023 sezonu repertuvarının
yeni oyunu Bir Halk Düşmanı, bir bilim adamı ve aydının, yalnız kalmak pahasına gerçekleri
savunmak için verdiği mücadeleyi anlatıyor. Dr. Tomas Stockmann’ın halkın sağlığı adına,
şehrin kaplıcalarının ıslahı için belediye başkanı olan abisi Peter’la çatışması, bir kez daha
iyiyle kötünün mücadelesine dönüşüyor.
Dramaturgisini Sinem Özlek’in, müziğini Turgay Erdener’in, dekor tasarımını Tomris
Kuzu’nun, kostüm tasarımını Duygu Can’ın, koreografisini Özge Midilli’nin, ışık tasarımını
Murat İşçi’nin, efekt tasarımını Ersin Aşar’ın, liriğini Orhan Alkaya’nın, korepetitörlüğünü
Burçak Çöllü’nün yaptığı; fotoğraflarını Sadi Ayan’ın çektiği oyunda Barış Çağatay Çakıroğlu,
Burçak Çöllü, Cem Baza, Derya Yıldırım, Gökhan Mete, Hakan Arlı, Hazal Uprak, Mert Tanık,
Müge Akyamaç, Rahmi Elhan, Tankut Yıldız rol alıyor.
Oyun, 5-8 Nisan, 12-15 Nisan, 19 Nisan 2023 tarihlerinde Harbiye Muhsin Ertuğrul
Sahnesi’nde.
İstanbul Klasiklerle Buluşuyor başlığıyla duyurduğumuz 2022-2023 sezonu repertuvarının yeni
oyunu Bir Halk Düşmanı, bir bilim insanı ve aydının, yalnız kalmak pahasına gerçekleri
savunmak için verdiği mücadeleyi anlatıyor. Ibsen eleştirel gerçekçi bakış açısıyla sanayileşme
ve olumsuz etkilerine insan odaklı bir bakış getirirken, aydının sorumluluğunu tartışıyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Şehir Tiyatroları, Henrik Ibsen’in yazdığı, Dilek Başak
Carelius’un çevirdiği, Orhan Alkaya’nın yönettiği Bir Halk Düşmanı’nı seyirciyle buluşturuyor.
Oyun, 5 Nisan 2023 Çarşamba günü 20:30’da Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde
prömiyerini yapıyor.
Kentin yegâne gelir kaynağı olan kaplıcalarla ilgili araştırmasından şüphelerini haklı çıkartan
bir sonuç alan Dr. Stockman’ın mücadelesi, Ibsen’in güçlü kalemiyle, “halkın yararı” sayılan
şeyin, çıkar prizmasında şekil değiştirmesini anlatan bir “mesel”e dönüşüyor.
Bilim İnsanı’ndan “Halk Düşmanı”na dönüşmek…
Dr. Stockmann, yıllar sonra döndüğü şehre faydalı olmak için heyecan duyan bir bilim
insanıdır. Toplumu ilgilendiren farklı konularla araştırmalar yaparak, kamu yararına bunları
paylaşmayı bir görev bilmektedir. Bir gün, kaplıcaların çevresinde kurulan tesislerin, kaplıca
suyunu insan sağlığına zararlı hale getirdiğini gözlediğinde, bu bilgileri de rapora dönüştürür
ve paylaşmak ister. Ancak başlangıçta yerel gazete dâhil yakın çevresinde kendisine destek
sözü verenlerin, belediye başkanı ağabeyinin de çabasıyla aleyhine dönmesiyle, büyük bir
mücadeleye başlar. Bu mücadele, aynı zamanda bilim insanın bir halk düşmana nasıl
dönüştüğünün de ironik öyküsüdür.
Gerçek Bir Olay;
Dünyanın çevre kirliliği konusunda yazılmış ilk oyunu olarak anılan “Bir Halk Düşmanı” gerçek
bir olaydan esinlenmiştir. Şimdi Çekya sınırları içinde bulunan Teplice kentinde görev yapan
Dr. Eduard Meissner 1831 yılında bu kaplıca kentinde kolera hastalığına rast geldiğini belirtip
şehrin karantinaya alınmasını ister. Bu haber üzerine kaplıcaların zengin misafirleri kenti terk
ederler, ekonomik bir yıkıma uğrayan halkın öfkesi karşısında doktor ve ailesi kenti terk
etmek zorunda kalırlar.
Endüstri çağının eleştirisi
Norveçli oyun yazarı Henrik Ibsen, çağdaş tiyatronun kurucu ve öncü isimlerinden biridir. Ve
oyunlarını eleştirel gerçekçi bir bakış açısıyla yazmıştır. Gerek oynandığı dönemde ve daha
sonraları her zaman yazdığı oyunlar farklı kesimlerden tepki gören Ibsen, Bir Halk
Düşmanı’nda, endüstri çağının ve sonuçlarının eleştirisini bir kasaba ölçeğinde yapmıştır. Bir
Halk Düşmanı, Ibsen’in on dokuzuncu yüzyıl sonlarında, sanayileşmenin çevre ve insan sağlığı
üzerine olumsuz etkilerini merkeze alarak, bu gerçek karşısında “örgütlü kötülük” ve gerçeği
savunan ve giderek bir aydına dönüşen bireyin yalnızlığını anlatıyor.
Bir “Klasik” daha seyirciyle buluşuyor
İstanbul Klasiklerle Buluşuyor başlığıyla duyurduğumuz 2022-2023 sezonu repertuvarının
yeni oyunu Bir Halk Düşmanı, bir bilim adamı ve aydının, yalnız kalmak pahasına gerçekleri
savunmak için verdiği mücadeleyi anlatıyor. Dr. Tomas Stockmann’ın halkın sağlığı adına,
şehrin kaplıcalarının ıslahı için belediye başkanı olan abisi Peter’la çatışması, bir kez daha
iyiyle kötünün mücadelesine dönüşüyor.
Dramaturgisini Sinem Özlek’in, müziğini Turgay Erdener’in, dekor tasarımını Tomris
Kuzu’nun, kostüm tasarımını Duygu Can’ın, koreografisini Özge Midilli’nin, ışık tasarımını
Murat İşçi’nin, efekt tasarımını Ersin Aşar’ın, liriğini Orhan Alkaya’nın, korepetitörlüğünü
Burçak Çöllü’nün yaptığı; fotoğraflarını Sadi Ayan’ın çektiği oyunda Barış Çağatay Çakıroğlu,
Burçak Çöllü, Cem Baza, Derya Yıldırım, Gökhan Mete, Hakan Arlı, Hazal Uprak, Mert Tanık,
Müge Akyamaç, Rahmi Elhan, Tankut Yıldız rol alıyor.
Oyun, 5-8 Nisan, 12-15 Nisan, 19 Nisan 2023 tarihlerinde Harbiye Muhsin Ertuğrul
Sahnesi’nde.
