Pandemi, karton kutu sektörüne yaradı…
E-ticaret, kağıt ve karton sektörlerinde pandeminin zincirleme etkisi
Euler Hermes’in yayınladığı kağıt ve karton sektörü raporuna göre küresel kâğıt
üretiminin, 2022 yılında toparlanmayı sürdürerek 416 milyon tona yükselmesi
bekleniyor.
Pandeminin en büyük kazananlarından biri ise “karton” oldu. Atağa geçen e-ticaret
satışlarının desteğiyle, 2022 yılının sonuna kadar kartonun küresel kâğıt üretiminin
üçte ikisini oluşturması bekleniyor.
Rapora göre, karton satışlarının 2021 yılında 2020’ye kıyasla yüzde 5 artması
bekleniyor.
21 Kasım 2021, İstanbul – Dünyanın önde gelen alacak sigortası şirketi Euler Hermes, kağıt
ve karton sektörüne ilişkin raporunu yayınladı. Rapora göre küresel kâğıt üretiminin, 2022
yılında toparlanmayı sürdürerek 416 milyon tona yükselmesi bekleniyor. Genellikle küresel
GSYH büyümesini geriden takip eden kağıt ve karton sektörü e-ticaret kaynaklı talep artışı
sayesinde, 2020 yılında küresel büyümedeki yavaşlamaya diğer sektörlere nazaran daha iyi
dayandı. Euler Hermes ekonomistleri, kağıt ve karton sektöründeki büyümenin gelecek
yıldan itibaren küresel büyüme ile orantılı olmasını bekliyor.
Daha az gazete daha çok online sipariş
Euler Hermes raporuna göre, Covid-19 krizi alt sektörler arasındaki farklılaşma eğilimini
hızlandırdı ve karton yarışta, baskı ve yazı kağıtlarının önüne geçti. 2022 yılının sonuna
kadar kartonun küresel kâğıt üretiminin üçte ikisini oluşturmasını bekleniyor. Temizlik
kağıtları alt kategorisi (diğer kağıtlar dahil) 2015 ve 2019 yılları arasında üretim açısından
yüzde 16’lık pazar payını istikrarlı bir şekilde korurken, online siparişlere paralel olarak artan
ambalaj talebiyle her türlü mukavva kategorisi 2015 yılında yüzde 53 olan pazar payını
2019’da yüzde 57’ye yükseltti. Öte yandan, gazeteler dahil her türlü matbaa ve yazı kağıtları
kategorisinde üretim bakımından 2015 yılında yüzde 31 olan küresel pazar payı 2019’da
yüzde 26’ya geriledi. Covid-19 krizinin uzaktan çalışma ve online derslere geçişi
hızlandırması da baskı ve yazı kağıdı çıktılarındaki düşüş eğilimini hızlandırdı.
Artan girdi maliyetleri ile birlikte riskler neler?
Rapora göre, kağıt sektörü için en büyük handikap, Avrupa’da artan kağıt hamuru fiyatları.
2020'ye kıyasla 2021 yılında yüzde 5 artan karton satışlarına rağmen sektör, sene başından
beri 1,5 kat artan Avrupa kâğıt hamuru fiyatındaki artışa ayak uydurmakta zorlanıyor. Kâğıt
sektörü için yıl başından bu yana en büyük risk, selüloz fiyatlarındaki artış olarak gözüküyor.
Eylül sonu itibarıyla, Avrupa’da kâğıt hamuru fiyatı yıllık yüzde 53 artarken, Asya’da aynı
fiyatlar yüzde 47 arttı. Odun fiyatlarındaki artışı satış fiyatlarına yansıtabilen hammadde
tarafındaki oyuncuların aksine, son tüketiciye daha yakın olan kâğıt sektörü, kâğıt hamuru
fiyatlarındaki artıştan kötü şekilde etkilendi.
Son ürüne yakın kademedeki kâğıt üreticileri, faaliyetleri daha fazla katma değerli işlem
içerdiğinden normalde daha kârlı yapıya sahip olsalar da kâğıt hamuru fiyatlarının aniden
yükselmesiyle (en son 2018 yılında olduğu gibi) kârlılık seviyelerini korumakta zorlandılar.
Ürünlerine olan talep azaldığı için gazete kağıdı ile birlikte matbaa ve yazı kağıdı seğmenti,
kâğıt hamuru maliyetlerindeki artışları müşterilerine neredeyse hiç yansıtamadıklarından, bu
maliyet artışından en olumsuz etkilenen seğmentler oldu.
2021 yılında, özellikle baskı, yazı ve gazete kağıdı üreticileri başta olmak üzere, üretimin ilk
aşamalarında yer alan sektördeki kâğıt üreticilerinin faaliyet kârlarında 7 milyar dolarlık bir
kayıp bekleniyor. Bununla birlikte, kâğıt hamuru ve odun fiyatlarındaki artışın yavaşlamasıyla
2022 yılının daha parlak geçmesi öngörülüyor.
Üretimde 2022 yılının kazananı Asya olacak
Öte yandan, 2020 yılına göre 2022 yılında üretimini 7 milyon ton artıracak olan Asya
Bölgesi’nin, üretim kaybını fazlasıyla telafi ederek Kuzey Amerika’nın önüne geçmesi
bekleniyor. Pandemi sırasında yaşanan üretim kaybının yalnızca yaklaşık yüzde 40’ını telafi
etmesi beklenen Avrupa bölgesi ise arkada kalanlar arasında yer alacak.
Türk kağıt sektörü için fırsatlar kadar riskler de fazla
Euler Hermes Türkiye CEO’su Ahmet Ali Bugay, Türk kağıt sektöründeki fırsatlar ve riskler ile
ilgili şu değerlendirmede bulundu:
“Pandemiyle birlikte dünya genelinde kağıda olan talep kadar kağıt hammaddesine olan
ihtiyaç da arttı. Ancak Türkiye hem geri dönüşümde istenilen seviyede değil hem de selilöz
temininde ithalata bağımlılığından kurtulamıyor. Türkiye uzun vadeli bir plan çerçevesinde
endüstriyel ormanlara kavuşup hurda geri dönüşüm oranını da artırabilse sadece yurt içinde
değil ihracat pazarlarında da lojistik ve know-how açısından ciddi fırsatlara sahip. Ancak Türk
Lirası’nın hızla değer kaybettiği bu dönemde şirketlerin sadece döviz bazlı hammadde girdi
fiyatları ile değil aynı zamanda fiyatlama, nakit akışı planlaması, kur riski yönetimi gibi
konulardaki risklere de dikkat ederek sürdürülebilir büyümeye odaklanması gerekiyor.”
