Üniversiteler KKTC’nin Ekonomik Kaldıracı Olabilir Mi ?

Özdinç Akdel
KKTC’nin ekonomisinin sürdürülebilir bir katmanda tutabilmenin olanakları söz konusu olunca her
siyasinin diline doladığı iki alan vardır: Yükseköğrenim ve turizm. Üniversiteler ve turizme yönelik
hotel ve küçüklü büyüklü konaklama tesisleri KKTC ekonomisini ayakta tutacak yapılar olarak
dillendirilir. Bir de dil alışkanlığı olarak “ada turizmi” ve “üniversiteler adası” diye iki dekoratif
kavramı piyasaya sürüyoruz; hâlbuki Kıbrıs’ın kuzeyi bir yarım adadır. Kıbrıs sorununun çözümsüzlüğü
başlı başına bir çıkmaza ve kıskaca dönüşmüşken reel koşulları inkâr ederek gelecek planlamak
siyasetin garnitürüne dönüştü maalesef.
Elbette ki “elden ne gelir” diye yakınarak hiçbir şey de yapmadan öylece durulamaz. Yine de “bir
şeyler yapmak” adına ortaya konulması gereken düşüncelerin olması kaçınılmazdır. Bu bağlamda
daha gerçekçi olunması için çaba göstermek de varlığımızı sürdürmenin iyi niyetiyle bağdaşması
adına gereklidir.
Ancak öyle görülüyor ki siyasi kadrolarımız bu konularda oldukça yetersiz kalıyor. En azından
seçilmişler ya da atanmışlar olarak yönetim kapasitemizi daha bilimsel verilere dayandırarak
geliştirmek istersek üniversitelerden faydalanabiliriz. Üniversiteleri ekonomik alt yapının temel
taşları olarak görürken onları sadece unvan ve mesleki yeterlik lisansı veren ticari müesseseler gibi
algılamak siyaseten bizi yönetenlerin en bariz noksanlığıdır.
Tanınmamışlık, ekonominin Türkiye’ye bağımlı olması, ulaşımın uluslararası uçuşlara kapalı olması ve
büyüyen bir memur toplumu olmamız ekonomik kabiliyetimizi kısıtlayan koşulların başında gelir. Bu
koşullar nedeniyle de sadece turizme ve üniversitelere bel bağlayan bir ekonomik planlama yapılması
kendi içinde birçok çelişkiyi de taşıyor.
Üniversiteler üzerine odaklanacak olursak, ticari olma niteliğinin her geçen gün daha da öne çıkması
ve öğrenci niteliğinin aşağılara düşmesi nedeniyle bir prestij kaybı yaşandığı açıkça ortadadır.
Komisyon dağıtarak öğrenci toplama girişimleri bir kelle borsası yarattığından üniversitelerin
bütçelerindeki gider kalemi de yükseliyor. Diğer yandan öğrencilerden istenen ev kiraları yukarılara
çekildikçe ortaya çıkan istismar öğrencileri korkutuyor ve bu bir kötü propaganda olarak hanemize
yazılıyor. Bir başka olumsuzluk ise özellikle Afrika’dan gelen öğrencilerin Avrupa ülkesine gelirmiş gibi
davet edilmeleri ve sonunda yüzleştikleri gerçekle baş başa kalmaları. Birçoğunun KKTC’ye gelme
amacı ve nedeni üniversite eğitimi almak değil kendi ülkeleri dışında yeni imkânlar arayışında
olmaktır. İş böyle olunca birçoğu işçi-öğrenci olarak yaşamını sürdürmeye çalışıyor. İşte tam da
burada ülkeye gelen öğrenci nüfusun ekonomiye ne kadar katkısının olduğu sorgulanmalıdır.
Bugüne kadar yüz binlerle dile getirilen öğrenci nüfusunun üniversitelere ve yaşadıkları kentlere olan
ekonomik katkısının ne olduğu hiç araştırıldı mı? Elimizde bilimsel bir veri var mı? Bu bağlamda
özellikle özel üniversitelerin gelir vergileri devletin mali bütçesine ne kadar yansıyor?
Üniversitelerdeki yönetsel ve akademik kadroların liyakat, yeterlik ve katkı kapasitelerine göre bir
ücret standardizasyonu var mı? Akademik kadrolar akademik performans kriterlerine uygun bir
şekilde mi görevlerinde kalıcılaşıyorlar? Evet, bütün bunlar üniversitelerin ekonomik profilini ortaya
çıkaracak olan detaylardır. Çünkü bunlar aynı zamanda öğrenci memnuniyetini belirleyen noktalardır
da… Peki, bu durumda üniversiteler gerçekten ülkenin ekonomik bir kaldıracına dönüşebilir mi?
Yoksa tüm altyapı noksanlıklarımızla sosyal yaşamı zora sokan bir yığılmanın önünü mü açıyoruz?

Özdinç Akdel kimdir ,
Özdinç Akdel / KKTC Gazimağusa / Eğitimci / Araştırmacı Yazar

Özdinç Akdel 1963 yılında Kıbrıs’ın Gazimağusa kazasında doğdu. İlk ve orta öğretimini yine
Gazimagusa’da tamamladıktan sonra 1981 yılında Namık Kemal Lisesi’nden mezun oldu.
Lisans eğitimini Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi, Matematik Bölümünde tamamladı. Vatani
görevini tamamladıktan sonra 1989 yılında Dr. Fazıl Küçük Meslek Lisesinde göreve başladı.
Daha sonra Canbulat Özgürlük Ortaokuluna Matematik öğretmeni olarak tayin oldu. Aynı
okulda Başmuavinlik görevini yürütmektedir.
Öğretmenlik yaptığı süre içerisinde matematiği öğrencilerine sevdirmek için çeşitli projelere
imza attı. Matematik olimpiyatlarında ödüller aldı. Sporun insan hayatındaki önemini çok iyi
bilen Özdinç Akdel, gençlere sporu sevdirebilmek adına Çamlık Spor Kulübü voleybol takımı
başkanlığını yürüttü. Bora Spor Kulübü Yönetim Kurulu Üyeliği yaptı, birçok spor kulübünün
de yönetim kurulunda üye olarak görev aldı.
Eğitimde öğrenci odaklı bir misyon üstlendi ve gençlerin matematik ve sporla hayata daha iyi
hazırlanması için özveri ile çalıştı. Eğitim dünyasında çağın gerektirdiği, Kıbrıslı gençlerin
Eğitiminde 4.0 yakalamaları için çalışmalar yapmak ana hedefi oldu.
Akdel, Ulusal ve Uluslararası Ekonomi ve iş Dünyası dergilerinde eğitim, kültür, sanat ve
ekonomi üzerine makaleler yazmaktadır. Yazıları Türk –Arap İş Dünyası, Avrupa ve Avrasya
bölgesi iş insanları tarafından takip edilmektedir.
Özdinç Akdel’in yapmış olduğu çalışmalar ve gençlerin eğitim ve spor alanında hayatlarına
sağladığı katkılardan dolayı By Protokol dergisi tarafından düzenlenen “Avrupa Ödülleri’’
jürisi tarafından “Yılın Eğitimcisi ödülü”ne layık görüldü.