Hapishanelerden Gelen Koronavirüs (COVID-19) Kaynaklı Şikayetle

01-15 Ocak tarihleri arasında, Hapishanelerden Gelen Koronavirüs (COVID-19) Kaynaklı Şikayetler hiç iç açıcı değil…

Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneğine 01-15.01.2021 tarihleri arasında danışma
hattından gelen şikayetler, hapishanelerin ve mahpusların bilgileri gizli tutularak
hazırladığı rapor kamu oyuna açıklandı.

Açıklamada şöyle denilmiştir;

“Koronavirüs salgınından güncel rapor tarihine kadar 131 farklı
hapishaneden başvuru alınmıştır. Bu 131 kurumun 83’i kapalı ceza infaz kurumu, 48’si
açık ceza infaz kurumudur. Hazırlanan raporlar belirtilen tarihleri kapsar ve bu tarihlerdeki
güncel şikayetleri içerir. Raporları karşılaştırarak hangi şikayetlerin süreç içerisinde
azaldığını, hangi konularda yeni başvuruların eklendiğini takip edebilirsiniz. Bu raporda da
risk grubunda olan hasta mahpusların güncel sağlık sorunlarına, şikayetlerine ve taleplerine
yer verilecektir.

Hapishanelerde Kapasite Sorunu
Hapishanelerde kapasite sorunu uzun süredir devam etmektedir ve mahpuslar bu sebeple
birçok sorun yaşamaktadır. Aşağıda belirtilen sorunlara ek olarak kapasite aşımından
kaynaklı birçok ihlal başvurusunun öne çıktığı söylenebilir. Mahpuslar koğuşlarının
kalabalık, yatakların birbirlerine yakın mesafede olduğunu, bu yakınlıkta uyumak zorunda
kaldıklarını, sosyal mesafe koyamadıklarını, açık hapishanelerde farklı koğuşlarda kalan
mahpusların ortak alanlarda ve yemekhanelerde bir araya gelmek zorunda kaldıklarını
aktarmışlardır.

Hapishanelerin Genel Durumu ve Hijyen Önlemleri
 Salgın başlangıcında hapishaneler belli aralıklarla ve düzenli şekilde dezenfekte
edilirken son dönemde bu sıklığın azaldığı, 6 aydır dezenfekte edilmeyen koğuşlar
olduğu,
 Bazı hapishanelerde bazı koğuşların karantina koğuşuna çevrilmesi sebebiyle diğer
koğuşların kalabalıklaştığı, kalabalık sebebiyle koğuşlarda temiz hava akışının
sağlanamadığı,
 Bazı kapalı hapishanelerde koğuş pencerelerinin küçük olması sebebiyle yeterince
havalandırılamadığı,
 Bazı hapishanelerde havalandırmaların keyfi olarak geç açıldığı ve erken
kapatıldığı, havalandırmanın kapatılmasının temiz hava imkanlarını asgariye
indirdiği,
 Bazı hapishanelerde kaloriferlerin yeterince yanmadığı,
 Bazı hapishanelerde infaz koruma memurlarının sosyal mesafe kurallarına uymadan
üst araması yaptıkları yatak, kişisel malzemeler ve çöpleri aynı eldivenleri
kullanarak koğuş araması yaptıkları, bu aramalar sırasında mahpuslara maske
verilmediği,
 Bazı hapishanelerde infaz koruma memurlarının koğuş aramalarında gerekli hijyen
önlemlerini almaması, koğuşlarda kalan risk grubunda ve kronik hastalıkları olan
mahpusları kaygılandırdığı,

 Bazı hapishanelerde infaz koruma memurlarının sayım sırasında sosyal mesafeye
uymadığı ve maske takmadıkları,
 Bazı açık hapishanelerde infaz koruma memurları dışında çalışan kişilerin
önlemlere uymadığı, mahpusların sağlık durumlarını riske attığı belirtilmiştir.

Mahpusların Hijyeni
 Bazı hapishane idareleri koğuşlara sabun, çamaşır suyu ve dezenfektanı ücretsiz
dağıtırken bazı hapishanelerde bu malzemelerin ücretsiz dağıtılmadığı,
 Ücretsiz dağıtılan malzemelerin sınırlı ve ihtiyacı karşılama konusunda yetersiz
olduğu, ücretini ödeyemeyen, maddi durumu iyi olmayan mahpuslara da yeterli
malzeme sağlanmadığı,
 Bazı hapishanelerde telefon görüşmesi yapan mahpuslara maske verildiği, bazı
hapishanelerde ise mahpuslar talep etmelerine rağmen telefon görüşmesi veya
koğuştan çıktıkları diğer alanlarda maske verilmediği, bazı hapishanelerde de infaz
koruma memurlarının maskeyi tehdit aracı olarak kullandığı, bu nedenle
mahpusların maskeye erişirken sorun yaşadığı,
 Birçok hapishanede tuvaletlere temizlik ve hijyen malzemelerinin konulmadığı,
 Banyoların kirli olduğu ve kalabalık koğuşlarda banyo kullanımı ve saatlerin
kısıtlandığı,
 Tuvalet ve lavabo sayısının az olduğu,
 Bazı hapishanelerde suların kirli ve kullanılamaz olduğu, suların sık sık kesildiği,
sıcak suyun sınırlı ve belirli zamanlarda verildiği,
 Bazı hapishanelerde suya kota konulduğu bu nedenle düzenli koğuş ve kişisel
temizliği yapılamadığı,
 Kişisel hijyenin sağlanmasında sorunlar yaşandığı belirtilmiştir.

Beslenme
 Bazı kapalı hapishanelerde verilen yemeklerin kalitesiz olduğu, hijyenik olmadığı
ve yemeklerin soğuk verildiği,
 Yemeklerin tüm mahpusların ihtiyacını karşılamada yetersiz olduğu, akşam
yemeklerinin yetersizliği sebebiyle mahpusların aç uyuduğu,
 Tüm bu sorunlar sebebiyle hapishanelerde dağıtılan yemekleri yiyemeyen
mahpusların beslenme ihtiyaçlarını kantinden karşılamak zorunda bırakıldıkları,
 Yemeklerle birlikte dağıtılan ekmeklerin sayısının azaldığı, gramajı ve kalitesinin
düştüğü,
 Hapishanelerde dağıtılan yemeklerde et ve karbonhidrat dengesi sağlanırken artık
ağırlıklı olarak pilav ve makarna verildiği,
 Kantindeki ürünlerin pahalı ve ürün çeşitliliğinin az olduğu,
 Bazı hapishanelerde 15 kişilik koğuşlara 10 adet meyve dağıtıldığı, ücret ödeyerek
kantinden meyve ve sebze almak istediklerinde de yetersiz ürün olduğu, maddi
durumu yetersiz olan mahpusların kantin fiyatları sebebiyle ek meyve ve sebzeye
erişemediği,
 Bazı açık hapishanelerde kantinin keyfi açılıp kapandığı, bu nedenle kantinin
önünde sıra olduğu ve mesafenin azaldığı,

 Diyet yemek verilmediği, diyet yemek veren hapishanelerde ise hastalıklar dikkate
alınmadan tek tip diyet yemek verildiği,
 Vitamin ve bağışıklık güçlendirici takviyelerin sağlanmadığı belirtilmiştir.

 Sağlık hakkına erişim
 Hasta, yaşlı ve risk grubuna giren mahpuslar için önlemler alınmadığı, temizlik
malzemesinin dağıtılmadığı, mahpusların önlemlerini kendileri aldığı,
 Bazı hapishanelerde doktorun revire gelmediği veya düzenli gelmediği, mahpusların
İl Sağlık Müdürlüğü ve Sağlık Bakanlığı’na revir talepleri için dilekçe yazdıkları
fakat cevap alamadıkları,
 Bazı mahpusların 8 aydır revir doktorunu görmedikleri, durumlarına sağlıkçı
olduğunu söyleyen kişilerin karar verdiği, mahpuslar şikayetlerini dilekçe yazarak
aktardıkları ve bu dilekçelerdeki ifadeler doğrultusunda ilaç temini yapıldığı,
 Bazı mahpusların revire çıksalar da tüm ilaçlara erişemedikleri, raporlu ilaçlarını
alamadıkları ve tahlillerinin yapılmadığı,
 Bazı hapishanelerde hasta mahpuslara ilaçlarının zamanında verilmediği,
 Bazı mahpusların kendilerinde Kovid-19 belirtileri olduğunu düşündükleri, bu
sebeple test olmayı talep ettikleri ve test taleplerinin karşılanmadığı,
 Birçok hapishanede hastane sevklerinin ve düzenli tedavi görme olanaklarının
olmadığı,
 Bazı hapishanelerde sınırlı sayıda hastane sevki yapıldığı, bazı hapishanelerde
hastane randevularının iptal edildiği, ameliyat tarihi gelen mahpusların
randevularının da hastane sevklerinin yapılmaması sebebiyle ertelendiği,
 Heyet raporu gerektiren ilaçların revirde ve ilçe hastanelerinde yazılamadığı
durumlarda, daha büyük ve heyet bulunan hastanelerde yazılması gerektiği, bazı
hastanelerin pandemi hastanesi olması nedeniyle mahpusların heyete çıkarılamadığı
ve ilaca erişirken sorunlar yaşadığı,
 Birden çok hastalığı olan mahpusların sadece bir hastalığı için hastaneye sevk
edildiği, diğer hastalıkları için sevk edilmedikleri, tedavi olamadıkları ve diğer
hastalıkları için tekrar sevk edilmeyi bekledikleri,
 Birçok hapishanede diş ünitelerinin hizmet vermediği, hapishanelerdeki diş
hekimlerinden hizmet alınamadığı, diş çekimi, dolgu vb. müdahaleler için gerekli
ekipmanın bulunmadığı, yalnızca antibiyotik ve ağrı kesicilerle tedavilerinin
yapıldığı, mahpusların hastane sevkleri yapılamadığı için dişten kaynaklı
şikayetlerinin arttığı,
 Revir doktorlarının mahpusların sağlık durumları sebebiyle hastaneye sevk
edilmesinin gerekli olduğunu ifade ettikleri hallerde dahi hapishane idarelerinin
hastane sevklerini gerçekleştirmediği, uzun zamandır hastane sevki yapılmayan
durumu ağırlaşan hasta mahpuslar olduğu,
 Kanser hastalığı başta olmak üzere düzenli takip edilmesi gereken hastalıkların
takibinin yapılmadığı,
 Bazı mahpusların acile kaldırıldığı, hastane doktorlarının yatırılması gerektiğini
söylediği fakat mahpusların hapishaneye geri götürüldüğü,
 Kronik hasta mahpusların hastane sevklerinin uzun zamandır yapılmamasının sağlık
sorunlarının artmasına neden olduğu ve bunun durumlarını kritik aşamalara
getirdiği,
 Birden fazla mahpusun ringlerde taşınmasının bulaş riskini arttırdığı,

 Mahpusların götürüldükleri hastanelerin bulundukları hapishanelerden uzak olması
sebebiyle ringlerde kalma sürelerini ve hastalık riskinin arttığı,
 Bazı hapishanelerde uyuz salgını başladığı belirtilmiştir.

Karantina Koğuşları
 Hastaneden dönüşte 14 gün boyunca karantinada kalarak virüs kapma riskinin
artacağı endişesiyle genel olarak tüm mahpusların hastaneye sevk konusundaki
endişelerinin arttığı, hayatlarını tek başına idame ettiremeyen mahpusların da
karantinada ihtiyaçlarını nasıl gidereceklerini bilemedikleri için hastaneye sevk
olmak istemedikleri,
 Yeni açılan veya karantina koğuşu yeni yapılan hapishanelerde koğuşların toz,
toprak ve kireç kaplı olduğu, bu nedenle koğuşların hijyenik olmadığı ve solunum
yolu rahatsızlıklarına sebep olduğu,
 Hastaneye gitmek zorunda kalan ağır hasta mahpusların hastaneden döndükten
sonra karantinada tutulduğu ve ihtiyaçlarını tek başına karşılayamayan mahpusların
birçok problem yaşadıkları,
 Gözlem altında tutulmaları ve tek başına kalamayacaklarına dair doktor raporları
bulunan hasta mahpusların, karantina koğuşlarında tek tutulmaya devam edildiği,
kendilerine hiçbir sağlık hizmetinin verilmediği ve düzenli olarak kontrollerinin
yapılmadığı,
 Bazı karantina koğuşunda kalan hasta mahpusların gerekli sağlık hizmetlerinden
yeterince faydalanamadıklarını düşündükleri,
 Bazı hapishanelerde karantina koğuşunda kalan mahpusların bu koğuşlara yeni
alınan mahpuslar sebebiyle karantina sürelerinin arttığı, 15 günden çok daha uzun
süreler boyunca karantina koğuşunda kalmak zorunda olan mahpuslar olduğu,
 Bazı hapishanelerdeki karantina koğuşlarının hijyenik olmadığı ve yeterince
havalandırılmadığı,
 Bazı hapishanelerde karantinada tek tutulan mahpusların havalandırmaya
çıkarılmadıkları veya havalandırma olmayan alanlarda tutuldukları, bu nedenle
karantina koşullarının tecrit şeklinde uygulandığı,
 Bazı hapishanelerde karantina olarak kullanılan alanların koğuş şeklinde olduğu,
mahpusların kalabalık gruplar halinde kaldıkları,
 Bazı açık hapishanelerde karantina koğuşları ile diğer koğuşların aynı tuvalet ve
banyoyu kullandıkları,
 Bazı hapishanelerdeki karantina koğuşlarının kapasitesinin üstünde mahpus
barındırdığı, mahpusların yerde yattığı,
 Bazı hapishanelerin karantina bölümlerinde kalan mahpusların gazete, radyo, TV,
kitap, semaver gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmadığı,
 Bazı hapishanelerde mahpusların kurum kantininden ücret ödeyerek aldıkları
radyolara el konulduğu, AM bandına erişimin engellenmesinin haber alma hakkını
asgariye indirdiği,
 Bazı hapishanelerde Kovid-19 şüphesi veya önlemleri sebebiyle karantinada tutulan
mahpusların diğer mahpuslara göre telefon hakları ve açık havaya erişimlerinin
sağlanmadığı,
 Bazı ağır hasta mahpusların karantina koşulların olumsuz etkileri sebebiyle sağlık
durumlarının daha da kötüleştiği belirtilmiştir.

Vakalar
 Mehmet Salih Filiz – Ödemiş T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
23 yaşında bağırsak kanseri tanısı kondu. Tedavisi devam ederken Antalya L Tipi Kapalı
Ceza İnfaz Kurumundan Ödemiş T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumuna zorunlu sevk edildi.
1 aydır Ödemiş T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda kalıyor. Ödemiş T Tipi Kapalı Ceza
İnfaz Kurumunda kaldığı süre zarfında sağlığı kötüye gitti. Akciğerleri iyi değil ve sürekli
kan kusuyor. Özel bir mama ile besleniyor. İlaçları Avrupa’dan geldiği gerekçesiyle
kendisine verilmiyor. Maske ve temizlik malzemesi sağlanmamış. Bulunduğu koğuşta
sosyal mesafe imkânı yok. Kendisini gören doktor acil hastane sevki istemesine rağmen
hastane sevkleri yapılmadı. Hastane sevki yapılabilmesi için Filiz’den Kovid-19 olması ve
herhangi bir sağlık ihlali durumunda yetkililerin bu durumu kabul etmeyeceğini içeren bir
dilekçe imzalaması istendi. Ailesi ve kendisi hastaneye sevk olduktan sonra 14 gün
hapishanede karantinada kalması gerekeceği ve tek başına hayatını idame ettiremeyeceği
için hastaneye sevk olması konusunda endişeli.
 Deniz Yıldırım – Elazığ 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
4 yıldır tutuklu. Bağırsak ve kolon kanseri. 31 Ocak tarihinde ameliyat oldu. İnce
bağırsağının bir kısmı dışarıda. 9 Mart’ta kemoterapiye başladı ve kemoterapisi devam
ediyor. Karantinada yalnız tutuluyor fakat ihtiyaçlarını tek başına gideremiyor. Ailesi
herhangi bir sağlık problemi ile karşılaştığında yanında müdahale edecek kimse olmaması
sebebiyle tek tutulmasının bir sorun olduğunu belirtiyor.
Yıldırım, hastaneye sevk edildiği sırada temas ettiği kişilerin sayısına dikkat edilmemesi
sebebiyle Kovid-19 oldu. Yıldırım’ın ailesi tedavi sonucunda testinin negatif çıktığını ve
hastalığı atlattığını açıklamıştır.
 Abdulsamet Durak – Türkoğlu 1 Nolu L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
Kalp krizi geçirdi. Hastanede anjiyo oldu ve var olan iki stentine ek olarak iki stent daha
takıldı. Hastanede kaldığı 3 gün boyunca kelepçeli olarak tedavisi devam etti, psikolojik
şiddete maruz kaldı. Hapishanede yeterli bakım sağlanamayacağını düşündüğü için bypass
olmadı. Şu an hapishanede karantinada tutuluyor. Koğuşunda kalan bir arkadaşı yanında
kalıyor ve bakımını sağlıyor.
 Mehmet Emin Özkan – Diyarbakır D Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
Mehmet Emin Özkan 82 yaşında Diyarbakır D Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda kalıyor.
Vücudundaki %87 oranında fonksiyon kaybının yanı sıra Alzheimer, kötü huylu guatr,
yüksek tansiyon, bağırsak ve kalp hastalıkları ve beyninde baloncuk var. Alzheimer’dan
kaynaklı hafıza kaybı ve iki kulağında da işitme kaybı var. Şimdiye kadar 5 kalp krizi ve 4
anjiyo geçirdi. Hayatını tek başına idame ettiremeyen Özkan’ın bakımıyla aynı koğuşta
birlikte kaldığı oğlu ilgilenmekteydi. Özkan’ın oğlu kendi isteği dışında farklı bir
hapishaneye sevk edildi ve babasından ayrılmak zorunda kaldı. Oğlunun bakımıyla hayatını
idame ettirebilen Özkan, sağlık sorunları sebebiyle telefon görüşü gerçekleştiremiyor,
ailesiyle konuşamıyor. Ailesi de Özkan’ın sağlık durumunu takip edemiyor ve bilgi alamıyor.  Pandemi sürecinde, risk grubunda olan ve hiçbir tedavisi yapılamayan, Özkan’ın
Adli Tıp Kurumu başvurusu reddedildi. 1

Diğer Şikayetler
 Alınan yeni önlemlerle birlikte ziyaret hakkı yerine geçen telefon görüşünün
haftada bir veya iki kere olmak üzere toplamda 20 dakika yapıldığı, bu görüşmede
tek bir kişiyle konuşmak zorunda kaldıkları, bazı hapishanelerde ise haftalık telefon
sürelerinin 10 dakikayla sınırlı tutulduğu,
 Salgın sürecinde mahpusların aileleriyle diyalog kurdukları araçların
sınırlandırıldığı,
 Bazı hapishanelerde görüş kabinin görüşten önce ve sonra dezenfekte edileceğinin
söylendiği, bu nedenle 1 saat sürmesi beklenen kapalı görüşlerin farklı gerekçelerle
35-40 dakika yapıldığı, bu durumun uzak şehirlerden gelen mahpus yakınlarını
psikolojik olarak zorladığı,
 Kapalı görüşlerin en fazla iki kişi ile yapılabildiği, mahpusların talep etmesine
rağmen bu sayının arttırılmadığı,
 Mahpusların aileleriyle açık görüşler yapmak istediği, bu talepleri için başvurular
yaptığı fakat açık görüşlerin sağlanamadığı,
 Mahpusların kaldıkları hapishanelerin, ailelerinin ikamet ettiği şehirlerden uzak
olması sebebiyle ailelerin görüşe gelemediği, 3 kişilik arkadaş görüş haklarını
kullanamadıkları ve bu durumun mahpusların görüş hakkını engellediği,
 Görüşe gelemeyen ailelerin mahpuslara koli gönderdikleri, bulaş riski taşımamasına
rağmen bu kolilerin mahpuslara teslim edilmediği, aileler geri gönderilen kolileri
tekrar gönderdiklerinde bazı hapishanelerin aldığı, bu tutumların değişkenlik
gösterdiği,
 Bu önlemlerle birlikte bazı kapalı hapishanelerde mahpusların kullandıkları ortak
alanların tamamen kapatıldığı ve mahpusların kullanımına izin verilmediği,
 Aynı koğuşta kalan ve temas halinde olan mahpuslar risk altında olmamalarına
rağmen açık spor salonlarına çıkarılmadığı,
 Hapishanelerde sosyal etkinliklerin yapılamadığı,
 Mahpusların kütüphaneye çıkarılmadığı, bazı mahpusların kitaba erişemediği ve
fotokopi haklarından faydalandırılmadığı,
 Mahpusların farklı talepleri salgın koşulları gerekçe gösterilerek reddedildiği,
 Bazı hapishanelerde Kovid-19 vakası olmamasına rağmen koğuş değişikliği
taleplerinin reddedildiği,
 Telefon hakkı sağlanan mahpusların telefon üzerinden şikayetlerini anlatamadıkları,
 Bazı hapishanelerde mahpusların yasal hakları olmasına rağmen idareye, savcılığa,
mahkemelere ve anayasa mahkemesine yazdıkları dilekçelerin numaralarının
kendilerine verilmediği ve başvurularının sonuçlarını alamadıkları, bu nedenle
dilekçelerinin işleme alınmadığını düşündükleri,
 Mahpuslar hapishanelerdeki hak ihlalleri ve şikayetlerini idari kurumlara başvuru
yoluyla ilettikleri fakat bu başvurularla ilgili cevap alamadıkları,

1 12 kurumla birlikte hazırladığımız “Yaşlı ve Ağır Hasta Mahpus Mehmet Emin Özkan’ın Tedavisi
Dışarıda Gerçekleşmelidir!” başlıklı basın açıklamasını bu linkten okuyabilirsiniz:
http://cisst.org.tr/basin_duyurulari/yasli-ve-agir-hasta-mahpus-mehmet-emin-ozkanin-tedavisi-
dısarıda-gerceklesmelidir/
 Mahpuslar yaşadıkları sorunlara itiraz ettiklerinde infaz koruma memurları
tarafından disiplin cezası ile tehdit edildiklerini,
 Bazı hapishanelerde mahpusların şikayetlerini yalnızca infaz koruma memurlarına
aktarabildiği, koronavirüs önlemleri gerekçesiyle kurum idaresi ile görüşme
taleplerinin kabul edilmediği,
 Açık hapishanede kalan mahpusların herhangi bir konuda rahatsızlıklarını dile
getirdiklerinde kapalı hapishaneye gönderilmekle tehdit edildiği,
 Bazı hapishanelerde mektupların geç dağıtıldığı,
 Salgınla ilgili şikayetlerini mahpuslar mektuplar üzerinden aktaramadıklarını,
mektuplarının sansürlendiğini,
 Bazı hapishanelerde iadeli taahhütlü mektupların iade koçanlarının mahpuslara
verilmediği, pulla gönderilen mektupların mahpuslara ulaşmadığı,
 Bazı hapishanelerde farklı koğuşlarda bulunan mahpusların ücretsiz
mektuplaşmasına izin verildiği, pandemi ile koğuşlara arası ücretsiz
mektuplaşmaların durdurulduğu,
 Bazı hapishanelerde gazetelerin mahpuslara verilmediği veya sınırlı şekilde
verildiği,
 Bazı hapishanelerde salgın sürecinde kitaba erişim konusunda sorunlar yaşandığı,
 Bazı hapishanelerde depolarda bulunan kitapların değişiminde uzun gecikmeler
yaşandığı, bazı hapishanelerde 2 ayda bir mahpuslara kitap verildiği,
 Bazı hapishanelerde kitap sınırlaması getirildiği,
 Mahpuslara yeni yasal değişiklikleri ilgili bilgi verilmediği, iletişim sınırlılığı
nedeniyle mahpusların bu değişiklikleri takip edemediği, bu sorunu gidermek
amacıyla CİSST’in hazırlamış olduğu Mahpus Hakları El Kitabı’nı hapishanelere
göndersek de bazı hapishanelerde kitabın mahpuslara verilmediği,
 Mektup ve faks gibi iletişim araçlarının ücretlerinin arttığı, maddi imkanları
olmayan mahpusların bu zamlardan etkilendiği,
 Bazı hapishanelerde mahpuslara dışarıdan gönderilen kıyafetlerin kendilerine haber
verilmeden ailelerine geri gönderildiği veya depodaki kıyafetlerinin verilmediği,
 Bazı hapishanelerde mahpuslar mektuplarını kapalı zarfla avukatlarına
gönderemediklerini,
 Bazı hapishanelerde mahpusların altı aydır berbere çıkarılmalarına izin verilmediği,
erkek mahpusların makas ve tıraş makinelerine el konulduğu, bu nedenle tıraş
olamadıkları ve bu taleplerinin karşılanmadığı,
 Hapishanelerde karantina kaynaklı vardiyalı çalışma sistemi sebebiyle mahpuslara
yönelik kötü muamelenin, psikolojik baskının, sözlü ve fiziksel şiddetin arttığı,
 İnfaz koruma memurlarının sayım sırasında mahpuslara psikolojik baskı yaptığı,
 Koronavirüs önlemleri sebebiyle tüm sevklerin durdurulduğu fakat bazı
mahpusların talepleri dışında zorunlu olarak farklı hapishanelere sevk edildikleri,
 Açık hapishanelerde kalan mahpusların 3-7 gün arasında değişen izinleri
koronavirüs salgını sebebiyle uzatıldığı, mahpusların bu süreçte çalışma izinleri ve
farklı sosyal güvenceleri olmaması sebebiyle hastalanmaları durumunda sağlık
hizmetlerinden faydalanamadıkları, devlet hastanelerinden hizmet alamadıkları ve
özel hastanelere gitmek zorunda kaldıkları, bu durumun maddi olarak mahpusları
fazlasıyla zorladığı,
 İzne çıkan ve ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanan mahpusların bu süreçte Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfından destek alamadıkları belirtilmiştir.

Özel İhtiyacı Olan Mahpusların Karşılaştıkları Sorunlar
 Ağırlaştırılmış müebbet mahpusların aileleriyle görüş gerçekleştiremediği, diğer
mahpuslardan farklı olarak telefon haklarının bu süreçte artırılmadığı,
 Ağırlaştırılmış müebbet mahpusların havalandırma saatlerinin azaltıldığı, günde bir
saat havalandırmaya çıkarılan mahpusların yeterli temiz hava alamadıkları,
 Spor, sohbet, atölye gibi etkinliklerin iptal edilmesi sebebiyle ağırlaştırılmış
müebbet mahpusların havalandırma saatleri dışında sosyalleşemedikleri,
 Pandemi sebebiyle ağırlaştırılmış müebbet mahpusların daha çok çamaşır yıkadığı,
havalandırmaya 1 saat çıkabildikleri için bu eşyaları odalarında kurutmak
durumunda olduğu, bu nedenle solunum yolu sorunları ve romatizmal sorunların
arttığı,
 Tek başına tutulan ve ortak alanlardan diğer mahpuslar gibi faydalanamayan,
sosyalleşme imkânı olmayan mahpusların aileleriyle görüşmelerinin de asgariye
inmesinin tecrit koşullarını artırdığı,
 Yabancı uyruklu mahpusların, sınırların kapalı olması sebebiyle para ve kargo
alamadığı, yurtdışına telefon görüşlerinin de aksadığı, bazı yerlerde durduğu, yeni
başlatılan görüşme hakkından faydalanamadıkları,
 Bazı hapishanelerde radyolarda bulunan AM bandının yasaklanması sebebiyle
yabancı uyruklu mahpusların yabancı dilde radyo kanallarına erişemedikleri,
 Yabancı uyruklu mahpusların, haklarına erişemedikleri, kötü muamele, aşağılama
ve ayrımcılığa maruz kaldıkları,
 Bazı yabancı uyruklu mahpusların infaz yasasından faydalanabilmelerine rağmen
denetimli haklarını kullanamadıkları,
 Cinsiyet geçiş sürecinde olan trans mahpusların hastane sevklerinin durması
sebebiyle cinsiyet geçiş süreçlerine devam edemedikleri, farklı gerekçelerle hormon
ilaçlarına erişemedikleri,
 Bazı hapishanelerde trans kadın mahpuslara kadın kıyafetlerinin verilmediği,
 Risk grubunda olan 65 yaş üstü mahpuslar için hiçbir ek önlem alınmadığı,
 Engelli mahpusların salgından kaynaklı farklılaşan ihtiyaçlarını karşılamak için özel
bir çalışma veya planlama yapılmadığı,
 Bazı kadın mahpusların koronavirüs önlemleriyle birlikte hapishanede beraber
kaldıkları 0-6 yaş arası çocuklarını dışarıdaki diğer ebeveynlerine teslim ettikleri ve
aylardır yanlarına alamadıkları bu nedenle hem kadın mahpusların hem de
çocuklarının olumsuz etkilendiği,
 Mahpus öğrencilerin okulların uzaktan eğitime geçmesi sebebiyle eğitim
materyallerine ve hapishanelerdeki bilgisayarlara erişemedikleri, fotokopi
çekemedikleri, dışarıdan gönderilen fotokopileri alamadıkları ve eğitimlerine devam
edemedikleri belirtilmiştir.