Duyanlardan duymayanlara seçim tavsiyesi…
✍(İTO SEÇİMLERİ)✍
SEÇİMLER SONRASI İSTANBUL TİCARET ODASINDA MESLEK KOMİTELERİ NASIL OLUŞUR ✍🇹🇷✍
(07.09.2022 itibarı ile toparladığım makalemi paylaşıyor,güzellikler diliyorum…H.Akarçeşme.)
Genel adı oda organ seçimleri olan,
Ticaret odası seçimleri 4 yılda bir yapılır. İTO Tobb’bağlı olarak 5174 sayılı özel kanunla kurulmuş bir ticaret erbabı kurumudur. Odamız tüzel bir kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşudur. Bünyesindeki araçların plakası resmiyeti niteleyen siyah renktedir. Şirketler ilk kurulurken otomatik olarak Ticaret odasına kaydolur. Şahıs firmaları ise ister esnaf odalarını seçer, isterlerse Ticaret odasını tercih eder. Her seçim öncesi şirketler oy kullanmak için İTO’dan yetki belgesi onaylatmak zorundadır. Şahıs firmalarında ise kişisel kimliğini göstererek oy kullanılır. Bana göre seçim öncesi oluşturulan belgenin şirket yetki belgesi şeklinde isimlendirilmesi yanlıştır. Zaten mevzuat gereği yetkili müdür sıfatı taşıyanlardan başkası oy kullanamayacaktır. Dışarıdan birisine yetki verilememektedir.Müdür veya müdürlerden birisi yetkilendirilebilmektedir.O halde bu belgenin ismi olsa olsa şirket oy kullanma belgesi olmalıdır. Veya oy kullanabilir belgesi.(İfade eksikliği vardır,isimlendirme değişmelidir.)
Seçimler diğer seçimlerde olduğu gibi adayların listelerinin zarfa konularak sandığa atılması şeklindedir. Buradaki fark (listedeki tescilli Ticari unvanları tam olarak yazılmış olan) şirketler seçimi kazanmış oluyor. Seçimi kazanan şirketler seçimden bir gün sonra şirketteki imzaya yetkili müdürlerden bir kişiyi belirler ve odaya ismini yazılı sunarlar. Seçilme süresi olan 4 yıl içerisinde şirketler imzaya yetkili başka bir müdürü öncekinin yerine atayabilir.Seçimi kazanan firmalar belirledikleri şirket müdürlerinden birini yazı ile İto’ya bildirir.Bu kişiler de Fatih ilçe seçim kuruluna giderek mazbatalarını alırlar ve İto yönetimine sunarlar.Bu şekilde meclis üyesi sıfatı veya komite üyesi sıfatı elde etmiş olurlar.Oda organ seçimleri bir bakıma muhtarlık seçimleri ile benzerlik taşır. Adaylar listelerini hazırlarlar, kağıda bastırırlar. Seçim günü sandık mahalline, oy kullanma odasına bırakırlar. Seçime katılacakların önceden odaya veya herhangi bir kuruma müracaat etmelerine gerek yoktur.
Grup halinde aday olunur.Kişisel olarak aday olunmaz. Komitelerinde söz birliği yaparak aday olan gruplar ileride sorun çıkmaması için meclis üyeliği ve komite üyeliğinin nasıl taksim edildiğini önceden karara bağlarlar. Listelerini de kararlaştırılan şekilde bastırırlar. Örneğin bizim komitemiz gibi 5 üye ile temsil edilen bir komitede yukarıdan aşağıya doğru 5 firmanın oda sicil numarası ve ticari unvanı kısaltma yapılmadan yazılır. Sicil numarası ve unvan yazarken hata yapılmaması lazımdır.
Ayrıyeten alt tarafa da 5 tane yedek üye firma ismi yazılır. 5 üyeli bir komite 2 meclis üyesi+ 3 komite üyesinden oluştuğu için ilk iki sıradaki firmalar seçim kazanıldığında meclis üyesi olur. Attaki üç firma ise komite üyesi olur. Meclis üyesi istifa eder veya başka şekilde ayrılırsa 3 ve 4.sıradaki firmalar onların yerine meclis üyesi olabilir. Kendi yerlerine de yedek üyelerden gelir.
500 ile 2000 arasında üye firma sayısı olan komiteler 5 üye (2 meclis üyesi+3 komite üyesi) çıkarır.
2000 ile 5000 arasında üye firma sayısı olan komiteler 7 üye (3 meclis üyesi+4 komite üyesi) çıkarır.
5000 ile 10.000 arasında üye firma sayısı olan komiteler 9 üye (4 meclis üyesi+5 komite üyesi) çıkarır.
10.000 ve yukarısı üye firma sayısı olan komiteler 11 üye (5 meclis üyesi+6 komite üyesi) çıkarır.
81 tane irili ufaklı meslek komitesinin oluşumu bu kriterlere göre oluşturulur.
İTO Meclisi ayda bir defa her ayın ikinci perşembesi toplanır. 81 Komiteye mensup meclis üyeleri meclisten hem kendi komiteleri hakkında, hem de genel ekonomi ile alakalı söz alıp konuşurlar. Alınacak kararlarda oylamalara katılırlar. Meclis üyeleri odaların doğal denetmenleridir.İtodaki diğer birimlerde de eksik ve yanlışlar varsa tespit edip yönetime sunabilirler.Meslek komiteleri de meclis ve komite üyeleri olarak yine ayrıca ayda bir defa toplanırlar. Projelerini sunarlar. Bu toplantılarda kendi sektörlerinin sorunlarını masaya yatırırlar. Sıkıntı ve taleplerini raporlaştırarak yetkili mercilere ulaştırırlar. Ayrıca zümre toplantıları diye adlandırılan toplantılar düzenlerler. Bu toplantılar seçilmiş İTO meslek komitesini oluşturan üyelerle aynı meslek grubuna kayıtlı firmaların temsilcilerinin daha geniş kapsamlı olarak çağrılması şeklindedir. Bu toplantılarda meslektaşlar dinlenir,sorunlara çözümler üretilir. Ancak son zamanlarda pandemi musibeti sebebiyle bu gibi toplantılar online olarak gerçekleştirebildi.Yani zoom üzerinden genellikle.
Geçmişteki uygulamada seçilmek içiin 2 yılı dolduran firma olmak ve seçmek için ise seçim tarihinden bir gün önce bile kurulsa seçimde oy kullanılabiliniyordu.Yönetmelik değişti,seçmek için de 2yıl şartı getirildi.Sebebi de bazı odalarda haksız işlerin yapılmış veya yapılmaya çalışılması olarak bildirildi.
Seçimi kazananlar ilçe seçim kurulundan mazbatalarını alırlar öncelikle. Seçim sonuçlarına ilçe seçim kuruluna müracaatla itiraz edilebilme hakkı vardır. Seçimden sonra her komite toplanarak kendi aralarında komite başkanını ve başkan yardımcısını seçer. Komitede seçilecek Başkan ve Başkan yardımcısı meclis üyesi de olabilir. Komite üyesi de olabilir. Meclis üyesi olarak seçilen 261 (Mart 2018 seçimleri itibari ile ) üye en yaşlı meclis üyesinin başkanlığında toplanır. (Seçimden 3 gün sonra) 1 YK Başkanı ve 10 YK üyesini, meclis başkanı ve başkanlık divanı üyelerini, mevzuat komisyonu başkanı ile üyelerini, disiplin kurulu başkanı ile üyelerini,bütçe komisyonu başkanı ile üyelerini seçerler. Sadece disiplin kurulu üyeleri aktif meclis üyesi değildir. Geçmişte meclis üyeliği yapmış duayen kişilerden seçilir.
İTO’YA BAŞKAN OLMAK VEYA KURULLLARINDA YER ALMAK İÇİN ÖNCELİKLE KENDİ MESLEK KOMİTESİNDEN MECLİS ÜYESİ SIFATI KAZANMAK LAZIMDIR.İlk defa meclis üyesi sıfatı kazanarak yönetim kurulu üyesi olmak doğal değildir.En az bir dönem pişerek odanın işleyişi ile ilgili tecrübe kazanarak sonraki dönemde yönetime girmek evladır.
Hüseyin AKARÇEŞME
81.Doğal ve İşlenmiş Katı Yakıt
Meslek Komitesi Meclis Üyesi
İTO Mevzuat komisyonu başkanı
(Akarçeşme Kömürcülük)
