(Kömür Deyip Geçmeyin…
KÖMÜR DEYİP GEÇMEYİN KÖMÜR ;
Adeta,Vay be sen neymişsin be kömür! diyeceğiniz seviyede bilgiler.
KÖMÜRÜN EVRELERİ:Genç kömürden yaşlıya doğru
* Leonardit,Gitya,Turba *Genç Linyit * Orta Linyit *Yaşlı Linyit * Taş Kömürü-(Maden kömürü) * Antrasit *Grafit * Elmas
( Kömürün en son hali elmastır. ) Yer altındaki rezerv kömürlerin yaşlandıkça kalitesi artmaktadır.
Kömürün Bilinen ve Bilinmeyen Gerçekleri:
Enerji hammaddeleri arasında alternatifsiz bir önceliğe sahip olan kömür, yaygın bir tüketim kolaylığına erişmiş tek enerji kaynağıdır.
Doğru teknolojilerin kullanılması ile birçok kömür türünün çevreyi kirletmeden, verimli bir şekilde yakılması ve kullanılması mümkündür.Yani sıfır yada sıfıra yakın bir emisyonla kullanılması mümkündür.
Günümüzde sürekli olarak geliştirilen kömür yakarken doğaya ve insana zarar vermeyen yakma sistemleri geliştirilmektedir.Diğer tüm enerji kaynakları ile kıyaslandığında halen en ucuz yakıttır.
Kömür birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’mizde de ülke kalkınmasında ve toplumun yaşam kalitesinin belirlenmesinde öncü rol alır.
Küresel ısınma ve Kyoto Protokolü olgusu kömür ile doğalgazın savaşıdır aslında. Tek suçlu fosil yakıtlar değildir. Bu propaganda dünyadaki doğalgaz lobisinin uydurmasıdır.
Küresel ısınma da bir felaket senaryosudur.Küresel felaket yoktur,küresel periyotlar vardır.Dünyada buzulların eridiği, deniz seviyesinin yükseldiği,ortalama sıcaklığın 3-5 derece arttığı periyottayız.80-100 yıllık dönemler bunlar.
Bir sonraki periyotta buzullar yeniden çoğalacak,deniz seviyesi alçalacaktır. Ortalama sıcaklık seviyesi de tekrar düşecektir.Tarih boyunca bu döngü böyle günümüze kadar süregelmiştir.
Genel olarak kömürün ısınma amaçlı sobalarda kullanımı, sanayide enerji amaçlı, kaloriferlerde merkezi ısıtma sistemi şeklinde ve termik santrallerde elektrik üretiminde kullanımı dışında, başka bir çok sektörde hammadde olarak da kullanılmaktadır.
İşte sizlere hayret ve şaşkınlık uyandırabilecek seviyedeki bilgiler:
❖ Halk arasında “Sakarin” olarak bilinen şeker hastalarının şeker yerine kullandığı beyaz renkli ilaç maden kömürü katranından elde edilir.
❖ Mide ilaçlarının büyük bölümü kömür tozundan üretilir.Her türlü zehirlenmelerde hastaya kömür çamuru yedirilir.Osmanlı zamanında da zehirlenmelerde kömür külü kullanılıyormuş.
❖ Makyaj malzemeleri ve kozmetik ürünlerinin birçoğunun imalatında kömür kullanılır.
❖ Buzdolabına koyulan bir parça mangal kömürü oluşan kötü kokuyu yok eder.
❖ Pil ve akü üretiminde, oto elektrik malzemelerinde kömür kullanılır.
❖ Kurşun kalemin ham maddesi kömürdür.
❖ Filtre sanayinde kömür kullanılır. Kömür parçacıkları en önemli süzgeç görevi yapan maddedir.
❖ Sigara üretiminde, sigara filtrelerinde de kullanılıyor.Ayrıca Avrupa’da viski üretiminde mangal kömürü kalite için olmazsa olmaz bir üründür.
❖ Yıldırım çarpmasına karşı tedbir niteliğinde olan paratoner sistemi topraklamasında kömür tozu kullanılır.
❖ Kışın karlı zamanlarda futbol stadyumlarında her yer bembeyaz olduğu için saha çizgileri kömür tozu dökülerek belirgin hale getirilir.
❖ Bakır sanayiinde, bakırın elektrolize edilmesi işleminde mangal kömürü kullanılır.
❖ Genç kömürler gübre olarak kullanılabilir.Leonardit muhteşem bir gübredir.
❖ Taşkömürü (maden kömürü) tozundan kok kömürü,havagazı ve katran üretilir.
❖ Aslında Petrolden elde edilebilen bütün ürünler kömürden de elde edilir prensibi akıldan çıkarılmamalıdır.
Dünyamızda petrol bittiğinde kara elmas daha kapsamlı şekilde değerlendirilecektir.
❖ Sıvı yakıt ( benzin, mazot, etanol v.s.), gaz (havagazı), petrokimya ürünleri, hidrojen üretimi, kok üretiminde, kimyasal üretiminde ( Naftalin v.s.), ve hümik asit üretiminde kullanılır.
❖ Hitler döneminde savaş sırasında Almanya’da yeraltında kömürden peynir ve tereyağ elde edildi ve kullanıldı.
❖ Barut imalatında kullanılır. Barut, potasyum nitrat, kömür tozu, kuş gübresi ve sülfürden oluşur. Mangal kömürü toz haline getirilip, Şili güherçilesi dediğimiz Güney Amerika’nın bazı ülkelerinde bol miktarda bulunan, kuş gübreleri ile birlikte karıştırılarak yüzyıllardan beri barut imalatında kullanılmaktadır.
Ateşinde keyifle ızgara yapılan mangal kömürü, burada ölümcül bir imalatın ana maddesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca Şili’nin Ant dağlarında yüzyıllardan beri katmanlar oluşturarak birikmiş olan ve en önemli ihraç maddesi olarak bu güvercin dışkıları satışı ülkenin ekonomisinin cari açığını kapatmaktadır.
Kömür kullanıldıktan sonra oluşan külü ve cürufu da değerlendirilmektedir.Çimento üretiminde belli bir oranda kömür külü kullanmak kaliteyi artırmaktadır.
Kömürün kullanım alanlarını bunlarla sınırlandırmak da yeterli değildir. Kömürün hayatımızda ki vazgeçilmez gerçeklerden biri olduğunu hep görüyoruz. Kömür sadece bir enerji kaynağı olarak değil, gaz ve sıvı hidrokarbon kaynakları bir hidrojen kaynağı olarak da önem kazanmaktadır.
Her zaman söylüyoruz; Her ne kadar evlerde, sobalarda bireysel anlamda kullanımı işlemden kaldırılsa da, kömür daha uzun yıllar enerjiler içindeki önemli yerini koruyacaktır.
Bazı sanayi ürünlerinin ana maddesi olma konumunu da kaybetmeyecektir.Bu çağda kömür mü kaldı diyenlere net cevap. En son bilgi olarak ABD elektrik üretiminin % 45 ini kömür kullanarak sağlamaktadır.
Bu konuda daha birçok örnek verilebilir. Bu sadece birtanesidir. Ayrıca günümüzde yeni geliştirilen yakma sistemleri sayesinde parametreleri tutmayan kömürler bile sıfıra yakın bir emisyon ile yakılabilmektedir.
İnsan ve çevreye zararı bertaraf edilmiştir. Şimdilik bireysel olarak evlerde sobalarda bu yeni sistem uygulanamıyor. Ancak ilerideki zamanlarda sobalarda da uygulanabileceği bir ütopya değildir diyebilirim.
Hüseyin AKARÇEŞME
İstanbul Ticaret Odası Meclis Üyesi.81. Doğal ve İşlenmiş Katı Yakıt Meslek Komitesi