Yıllıklandırılmış makine ihracatı 28,2 milyar dolar

Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) tarafından paylaşılan makine imalat sanayi
konsolide verilerine göre, yılın ilk 8 ayında Türkiye'nin serbest bölgeler dâhil toplam
makine ihracatı 18,3 milyar dolar oldu. 2019 yılının üçüncü çeyreğinden bu yana
yurtiçindeki makine ve teçhizat yatırımlarında ilk kez gerileme görüldüğüne dikkat
çeken Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Kutlu Karavelioğlu,

“Orta Vadeli Plan’a göre,
2025’te de bu yatırımlarda bir artış olması beklenmiyor. Sıkılaşmanın ve yurtiçindeki
daralmanın devamını öngören bu süreçte, yüzde 4 gibi görece yüksek seviyede
belirlenen büyüme hedefi ise net ihracatın büyümeye daha fazla katkı vereceği
anlamına geliyor. Büyümede ihracatçıya bu kadar çok güvenilmesi, değerli TL
dolayısıyla oluşan baskının ihracata yönelik farklı desteklerle giderileceğine yönelik bir
beklenti oluşturuyor” dedi.

Makine imalat sanayi konsolide verilerine göre yılın ilk 8 ayı sonunda Türkiye'nin serbest
bölgeler dâhil toplam makine ihracatı 18,3 milyar dolar, son 12 aylık makine ihracatı ise 28,2
milyar dolar oldu. Ağustos ayında aylık 2,4 milyar dolarlık ihracatla son 12 ay ortalamasına
yakın bir sonuç elde eden sektörün KG başına ortalama ihracat birim fiyatı ise 7,5 dolar olarak
hesaplandı.

Ağustos ayında ABD’ye yaklaşık 200 milyon dolarlık makine ihraç eden sektörün,
bu ülkeye 8 aylık ihracatı yüzde 12,2 artışla 1,4 milyar dolara ulaştı. Ekonomisindeki
durgunluğa rağmen Almanya’nın, Türkiye’nin makine ihracatında 2,3 milyar dolarla ilk sıradaki
yerini koruduğu bu dönemde, yüzde 17,9 düzeyindeki yüksek daralmaya rağmen Rusya 1,4
milyar dolarla ikinci sırada yer aldı.

Faiz indirimlerinin başlamasıyla son çeyreğe canlılık umuduyla giren ABD’ye ihracatta elde
edilen verilerin bu yıl sektör için adeta kurtarıcı olduğunu ifade eden Makine İhracatçıları
Birliği Başkanı Kutlu Karavelioğlu şunları söyledi:

“İstihdamda yaşadığı daralma nedeniyle bazı kesimlerde negatif beklentilerin yükseldiği
ABD, bizim açımızdan hiç de durgun bir yıl geçirmiyor. Rusya, Almanya ve İsrail’deki
sebepleri malum kayıplarımızı telafi edecek düzeyde olmasa da ABD’de sağladığımız artış,
bu yıl sektör için bir moral kaynağı oldu.

Küresel makine yatırımları ve ticaretindeki olumsuz
gelişmelerin ihracat pazarlarımız ve alt sektörlerimiz üzerinde farklı etkileri olmakla beraber,
son 12 aylık dönemde 2023 tamamında ulaştığımız 28,2 milyar dolarlık rekor ihracat
seviyemizi koruma imkânı bulduk.

Özellikle ikinci çeyrekten başlayarak siparişlerde yaşanan
düşüş ve bozulan ölçekler nedeniyle zaafa düşen rekabetçiliğimizin ihracatımız üzerindeki
menfi etkilerini henüz görmeye başlayacağız. İki kıtada birden faiz indirim döngüsünün
başlaması, bizim için yeni bir dönemin kapısını aralıyor. Bu noktadan sonra küresel
yatırımlardaki iştahsızlık arzu edildiği gibi tersine dönerse, tek belirsizlik olarak kendi iç
sorunlarımız kalıyor.”

“Dezenflasyon süreci, sanayici için Covid-19 döneminden bile sancılı”

Yarattığı yan etkiler nedeniyle, dezenflasyon sürecinin sanayici için Covid-19 döneminden bile
sancılı geçtiğini ifade eden Karavelioğlu, makine ve teçhizat yatırımlarının, pandemi nedeniyle
en uzun kapanmaların yaşandığı 2020 yılının da gerisine düştüğünü belirterek şunları söyledi:
“2019 yılının üçüncü çeyreğinden bu yana makine ve teçhizat yatırımlarında ilk kez gerileme
görüldü.

Tam 18 çeyrektir kesintisiz yukarı giden bu verideki yüzde 5,6’lık düşüş, iç pazardaki                                                                                          zorlu sürecin ve özellikle de makine imalatçılarımızı bekleyen akıbetin önemli bir göstergesi.
Orta Vadeli Plan’a göre, 2025’te de bu yatırımlarda bir artış olması beklenmiyor.

Sıkılaşmanın ve yurtiçindeki daralmanın devamını öngören bu süreçte, yüzde 4 gibi görece
yüksek seviyede belirlenen büyüme hedefi ise net ihracatın büyümeye daha fazla katkı
vereceği anlamına geliyor.

Fakat döviz bazında artan maliyetlerini finanse edecek gücü çok
sınırlı hale gelmiş, kapasitesinin önemlice kısmı boşa çıkmış ihracatçının bu katkıyı nasıl
sağlayacağını henüz kestiremiyoruz. Büyümede ihracatçıya bu kadar çok güvenilmesi,
değerli TL dolayısıyla oluşan baskının ihracata yönelik farklı desteklerle giderileceğine
yönelik bir beklenti oluşturuyor.”

“İthalat bağımlılığı fiyatlar üzerindeki kontrolü de azaltıyor”

Avrupa’daki çeşitli STK’ların da raporlarında sıklıkla dikkat çektiği Çin ve ABD ile rekabette
zorlanma durumuna karşı AB’nin kollarını sıvamasının sektör için olumlu bir sinyal olduğunu
belirten Karavelioğlu şunları söyledi:

“Eski ECB Başkanı Mario Draghi’nin Avrupa Komisyonu için hazırladığı rapor, Rekabet Gücü
Stratejisi başlığıyla ufuk açıcı bir metin. Avrupa’nın inovasyon odaklı büyümeyi desteklemek
için alması önerilen önlemler, bizim için de yol gösterici olmalı. Metinde en dikkat çekici
unsurlardan biri, kritik ithalatta bağımlılığı azaltma vurgusu.

Özellikle Çin ve diğer jeopolitik
rakiplerinden gelen kritik hammaddelerin, dijital teknoloji ve enerji gibi dış kaynaklara olan
ithalatının azaltması çağrısı… Düşük kur rejiminde ithal girdinin enflasyonla mücadelede
önemli olduğu varsayımına karşı, bunun bağımlılık ilişkisi kurarak fiyatlar üzerindeki
kontrolü azalttığını görüyoruz. Son 12 aylık makine ithalatımızın yüzde 2,7 artarak 45,1
milyar dolara ulaşmasının rekabet gücümüze bir katkı vermediği zaten çok açık.”
“Almanya’nın telaşını lehimize çevirmenin yollarını bulacağız”

Kâr marjlarının son derecede daraldığı bu süreci pazar kaybı yaşamadan atlatmaya çalışırken,
ticari iş birliklerini artırabilecek girişimlerini sürdürdüklerini söyleyen Karavelioğlu şunları
belirtti:
“Geleceğin teknolojileri olarak yapay zekâ, robotik ve 3D kullanımları artıp yaygınlaşırken,
dijitalleşme ve sürdürülebilirlik alanlarındaki dönüşüm belirleyici hale geliyor. Yeşil
Mutabakat metninden kaynaklı regülasyonları hızlandıran AB’ye mal satmak isteyenler,
düzenlemelere uyum konusunda zamana karşı yarışıyor.

Makine ihracatının yılın ilk
yarısında önceki yıla göre nominal olarak yüzde 4,8 oranında düştüğü Almanya, özellikle AB
ülkelerinde yaşadığı kaybı en hızlı şekilde gidermek istiyor. İkiz Dönüşüm’de hızlanabilirsek
her defasında olduğu gibi bu telaşında da Almanya’ya destek olur, ithalatındaki payımızı
kalıcı biçimde artırabiliriz.

Bu maksatla, Türkiye’nin Makinecileri markasıyla son çeyrekte
Almanya ile teknik ve ticari işbirliklerimizi geliştirecek önemli etkinliklere ev sahipliği
yapacağız. Makine imalat sektörümüz Alman kurum ve sektörel örgütlerince kendi
sanayilerine en yüksek düzeyde entegre olmuş Türk sektörü olarak kabul ediliyor. Tek
başına İhracatçı Birliğimizin bile aralarında federasyonlar, teknoloji enstitüleri ve
akademiler, yatırım ajansları olan 9 ayrı Alman kuruluşu ile seneler öncesi hayata geçmiş
protokolleri var.

Bunlardan biri olarak; satın alma hacmi 1,3 trilyon Euro’ya, üye sayısı 10
bine yaklaşan Almanya Satınalmacılar Birliği (BME) ile Berlin ve İstanbul’da iki etkinlik
gerçekleştireceğiz. Bu etkinliklerde ana gündem maddemiz, somut iş geliştirme olacak.  BME
ile birlikte 4 Aralık’ta İstanbul’da düzenleyeceğimiz 1. Tedarik ve Satın Alma Forumu Türkiye

etkinliği kapsamında yapılacak B2B görüşmelerine ülkemizin teknoloji ekosistemini vücuda
getiren makine, elektrik-elektronik ve otomotiv sektörlerimizin firmalarını özellikle davet
etmek isterim. Eşleştirme ve kayıtlarla ilgili web sitemiz erişime açıldı.”